Chcę założyć spółkę kapitałową jednoosobową, w której sam będę prezesem. Czy warto wtedy mieć pełnomocnika lub prokurenta? Czy może nim zostać mój księgowy?
Oczywiście, że warto, gdyż w trudnych sytuacjach (zdarzeniach losowych), choć nie tylko, to właśnie on może zastąpić prezesa w załatwianiu wielu spraw. Prezes jednoosobowej spółki może udzielić pełnomocnictwa ogólnego lub szczególnego do występowania w jego imieniu przed różnymi instytucjami i organami – obowiązuje tu opłata skarbowa wysokości zł 17. Bardzo często pełnomocnikami są doradcy podatkowi, którzy reprezentują zarząd przed organami skarbowymi, sądem, itp. Pełnomocnika jednak nie zgłasza się do Krajowego Rejestru Sądowego.Najlepszą formą w takim przypadku jest prokura, która jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa. Ten rodzaj pełnomocnictwa udziela się w obecności notariusza. Jednak udzielenie go wymaga zaufania przedsiębiorcy do powoływanej jako prokurenta osoby. Obejmuje ona umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokura w spółkach osobowych wymaga zgody wszystkich wspólników, a w spółkach kapitałowych zarządu spółki i podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców, czyli można ją zgłosić na samym początku wraz z wnioskiem do KRS, rejestrując spółkę.
Prokurentem może zostać tylko osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Istnieje kilka rodzajów prokury a wśród nich samoistna, Łączna i Łączna mieszana. Jakie są między nimi różnice? Samoistna daje prawo do samodzielnej reprezentacji przedsiębiorstwa, łączna daje prawo do reprezentacji wspólnie z określoną przez mocodawcę liczbą innych prokurentów, zaś łączna mieszana daje prawo do reprezentacji spółki osobowej prokurentowi wraz ze wspólnikiem, a spółki kapitałowej – z członkiem zarządu.
Prokurentowi przysługują szerokie kompetencje, obejmujące zarówno czynności zwykłego zarządu, jak i czynności przekraczające zwykły zarząd. Istnieją jednak ustawowe ograniczenia zakresu umocowania prokurenta, takie jak czynności związane ze zbyciem przedsiębiorstwa lub nieruchomości, gdzie wymagane jest pełnomocnictwo szczególne. Prokurent nie może też podpisać sprawozdania finansowego spółki, gdyż jak wynika z ustawy o rachunkowości to uprawnienie jest zastrzeżone dla kierowników jednostki. Jednak sprawozdanie oprócz kierownika podpisuje również osoba prowadząca księgowość spółki, jako sporządzająca sprawozdanie finansowe i dlatego też księgowy może ona być prokurentem.
W spółce osobowej prokurę może odwołać każdy ze wspólników, a w spółkach kapitałowych każdy z członków zarządu. W sytuacji kiedy prezes będzie chciał otrzymywać wynagrodzenie za wykonywaną pracę, wówczas sam ze sobą nie może podpisać umowy i tego typu czynności dokonać może prokurent.